چهل و پنجمین محفل دانشجویی تدبر در قرآن روز یکشنبه ۲۲ خرداد ۱۴۰۱ با حضور جمعی از دانشجویان و فعالین فعلی و سابق دانشجویی در مسجد دانشگاه تهران برگزار شد. حجت الاسلام و المسلمین محمدیان در این محفل قرآنی به تفسیر آیه ۵۴ سوره مبارکه مائده پرداختند.
به گزارش «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ صوت جلسه چهل و پنجم را در ادامه را گوش می دهید.
خلاصه ای از مطالب گفته شده به شرح زیر می باشد:
در آغاز این جلسه، حضرت حجتالاسلام و المسلمین محمدیان بیان داشتند؛ هدف از خلقت انسان، نزول قرآن، بعثت انبیاء و فلسفهی احکام، شریعتها و معارف دین (همه) در یک جمله خلاصه میشود: "بندگان خدا از رحمتهای عام (رحمانیت) به سمت رحمتهای خاص (رحیمیت) خداوند متعال بیایند.". یکی از رحمتهای خاص خدا "محبت" بین خدا و بنده است. جامعترین آیهی قرآن کریم دربارهی محبت، آیهی 54 سورهی مبارکهی مائده است. در این سورهی مبارکه، آیات مهم دیگری هم قرار دارد. پس از این آیه، دربارهی ولایت امیرالمومنین (ع) و پس از آن دربارهی حزبالله هم آیاتی آمده است. بالاترین توصیف از مومنین در قرآن و قلهای که مومنین به آن میتوانند برسند در آیهی 54 سورهی مبارکهی مائده آمده است.
باید توجه کرد که آیات سورهی مائده در سالهای پایانی رسالت پیامبر گرامی اسلام (صَلَّی اللَّهُ عَلَیهِ وَ آلِه) بر ایشان نازل شد. به بیان دیگر، پس از همهی سختیها و تجربیاتی که مومنین پشت سر گذاشتند خداوند متعال میخواهد با آنها در آیهی 54 سورهی مبارکهی مائده سخن بگوید. در چنین شرایطی خداوند متعال در آغاز این آیه میفرماید؛ "یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا مَنْ یَرْتَدَّ مِنْکُمْ عَنْ دِینِهِ فَسَوْفَ یَأْتِی اللَّهُ بِقَوْمٍ ..." به معنای "ای گروهی که ایمان آوردهاید، هر که از شما از دین خود مُرتَد شود به زودی خدا قومی را که ... برانگیزد". در این آیه برای این قوم 6 ویژگی بیان شده است. 2 ویژگی به صورت مستقیم به محبت اشاره دارند و 4 ویژگی دیگر نیز جزء آثار محبت هستند. این ویژگیها عبارتند از
1- یُحِبُّهُمْ (خداوند آنها را دوست دارد)
2- وَیُحِبُّونَهُ (آنها خداوند را دوست دارند)
3- أَذِلَّةٍ عَلَى الْمُؤْمِنِینَ (در برابر مومنین بسیار خاضع و فروتن هستند)
4- أَعِزَّةٍ عَلَى الْکَافِرِینَ (در برابر کفار بسیار مقاوم و خللناپذیرند)
5- یُجَاهِدُونَ فِی سَبِیلِ اللَّهِ (در راه خدا جهاد (تلاش زیاد) میکنند)
6- وَلَا یَخَافُونَ لَوْمَةَ لَائِمٍ (از سرزنش هیچ سرزنشکنندهای نمیترسند)
نخستین بار امیرالمومین (ع) این آیه را برای یاران خود در جنگ جمل به کار برد. در روایات مختلف 313 یار امام زمان (ع) نیز جزء مصادیق این قوم بیان شدهاند. البته با استدلال عقلانی میتوان دریافت که یاران امام حسین (ع) نیز جزء این قوم بودهاند.
سپس حضرت حجتالاسلام و المسلمین محمدیان دربارهی 2 ویژگی نخست فرمایشاتی داشتند. 74 بار در قرآن کریم واژهی "محبت" آمده است. 23 بار دربارهی کسانی است که خداوند آنها را دوست ندارد، 15 بار دربارهی کسانی که خداوند آنها را دوست دارد، 15 بار دربارهی محبتهای اشتباهی انسانها، 15 بار دربارهی تقویت محبت و تنها 6 بار دربارهی محبت انسان به خداوند است. بنابراین میتوان دریافت محبت خداوند متعال به بندگان خود بسیار بیشتر از محبت بندگان به خداوند مورد تاکید قرار گرفته. در این آیه هم، نخست محبت خداوند به بندگان بیان شده و سپس محبت بندگان به خداوند.
در ادامه ایشان نکاتی را دربارهی محبت بیان کردند. از جمله این که؛ هر چند علم و آگاهی در انتخابهای انسانها موثرند اما محبت عامل اصلی انتخاب است. ایمان و کفر پس از علم و آگاهی نسبت به حقیقت شروع میشود. یعنی بحث علم نیست، بحث علاقه است. برای محبت تعریف مشخصی وجود ندارد. اما میتوان گفت اصل محبت کشش است. مهمتر از محبت انسان به خدا فهم این است که خدا به انسان محبت دارد.